رازق فانی در سال 1322 خورشیدی در شهر کابل به دنیا آمد تحصیلات عالی اش در سال 1356 با بدست آوردن درجه ماستری در رشته اقتصاد سیاسی در بلغاریابه اتمام رسانید رازق فانی سرودن شعر را در سال 1340 آغازکرد و از عرصه نشرات وکار کرد های فرهنگی دست به فهالیت های ارزشمندی زد فانی در سال 1367 همرا با خانواده اش راه سفر را در پیش گرفت

اسدالله یکی از روزنامه‌نگاران و شاعران فارسی زبان شناخته شده معاصر افغانستان بود. در نشریه‌ای محلی به نام «نشریه بیدار» مقاله می‌نوشت با ادبیات آشنا شد. وی پس از آن برای تحصیل در دانشگاه به کابل آمد و در رشته زراعت مشغول تحصیل شد و نخستین اشعار خود را در همان سال‌ها سرود. باختری پس از پایان تحصیلات و دوره سربازی دوباره به مزار شریف بازگشت.او در بلخ در آغاز به عنوان آموزگار در اداره سواد آموزی، انجمن نویسندگان و اداره کل امور فرهنگی مشغول به کار شد

الهامی کرمانشاهی از جمله شخصیت برازنده حماسه سرای زبان وادبیات دری بوده پیروی حماسه سرای بزرگ زبان وادب دری (فردوسی ) می باشد. دیوان الهامی کرمانی از ارزش والای برخورداراست بحث افراط دروصف هم دردیوان الهامی کرمانشاهی بحث پردامنه وپیچیده است که به هیچ وجه نمی توان مدعی آن بود که بانگاشتن یک رساله همه عرصه های مربوط به آن، بویژه مفاهم وپیامهای راکه الهامی کرمانشاهی با استفاده ازافراط دروصف وگونه های دیگرآن خواسته برای ما بگوید، آشکار وروشن کرده ایم

مولاناجلاالدین ازبزرگترین گویندگان زبان فارسی است که هم آثارمنظوم چون مثنوی وکلیات شمس ازوی برجای مانده و هم آثارمنثورچون فیه مافیه و مجالس سبعه مولاناجلاالدین هرچند درآثارش جداگانه می نماید ولی مجموعه آثاراوکلی ومنسجم تشکیل میدهد مولانا درفیه مافیه گفته است که اگردرخراسان می ماند شعرنمی گفت وبه معارف دیگرمی پرداخت اما اودراشعارخود معارف بشری پرداخته است.

ظهیرالدین محمدبابر(888نچی هجری 1483م) اندی جانده توغیلدی.اونینگ آته سی میرزا عمرشیخ فرغانه ولایتی نینگ حکم داری ایدی.899نچی هجری ییلی وفات اېتدی.اون بیریاشلیک ظهیرالدین محمدبابر اونینگ اۉرنیگه حاکم بولدی.بابر(939هجری1538م)ییلی آگره ده وفات اېتدی.کینچه لیک اوز وصیتیگه کوره اونینگ سویکلرینی کابل گه آلیب کیلیت دفن اېتدی لر.

همان طوریکه از خلال گفته های اقبال بر می آید، یکی از برجسته ترین و پر ارزش ترین اندیشه ها و افکار علمی اقبال، دعوت ملت مشرق زمین به اتحاد و همبستگی، همزیستی و ملی گرایی است. او هیچ گاهی در بیان خويش توجه چندان به قدرت فردی ندارد و همواره در راه فعالیت های خویش منافع ملی را بر منافع شخصی ترجیح داده و ملت و جامعه را به وحدت و یک پارچگی دعوت نموده و اضافه کرده است

دراواخر قرن نهم هجري بجاي امپراتوري تيموريان، دولت نوبنياد شيبانيان در ماوراءالنهر وقسمتي از خراسان، دولت صفويان در ايران و قسمتي از جنوب افغانستان کنوني و دولت بابريان (گورگانيان هند) در افغانستان و هند تاسيس گرديد. اين سه قدرت نو ظهور بخاطر تصرف قلمرو هاي زيادتر و تسلط نظامي ـ سياسي بر منطقه، دين ومذهب را به حيث حربه سياسي استفاده کرده، اختلافات مذهبي را دامن زدند و تا هنگاميکه مرز هاي اين دولت ها مشخص نگرديد

حال که به پایان کار رسیده ایم؛شاید یک مفهوم روشن تری از وزن در ذهنمانتداعی شده باشد و مطالعه دقیق این رساله ،گام به گام ومرحله به مرحله شما ساده را به این گشایش موسیقیایی کشانیده باشد ؛البته به شرطی که درک شما، عموماًدرتمام مراحل بی جواب نمانده باشد.برای تدقیق سازی بشتر این درک،بیایید

نگاهی گذرا به کتاب های کتابخانه رهی نشان می دهد که او تا چه اندازه آثار شاعران بزرگ زبان پارسی را با برد باری و ژرف نگری پیش چشم داشته و در کنار برگ ها ی آن یاد داشت هایی بر جای گذاشته است؛ پس بسیار طبیعی است که او نیز از شیوۀ اندیشه و زبان شعر دیگر شاعران پیش از خود تأثیر پذیرفته باشد، چنان که دیگران نیز از پیشینیان خود تأثیر پذیر بوده اند. تأثیر پذیری بر آمد و نشانۀ پژوهندگی است و تقلید ، تلاشی است بی ثمر و بیهوده

بالاخره به این نتیجه رسیدیم که درسالهای قبل ازحکومت احمدشاه مردم افغانستان بخاطرآزادی خود اززیرسلطه بیگانها درحال مبارزه وجنگ بودند . دراین گیرودارهولناک که مردم بمبارزه عنیف ودشواری مشغول بودند ، به پرورش علم وادبیات وفرهنگ نیزفرصتی نبود ، ولی با وجود آن دیده میشود ، که دربارشاه حسین هوتک درقندهار پرورش گاه ادب وعلما بود

اقبال در خانواده ای مسلمان و معتبد به دنیا آمد و پرورش یافت. خاندان او به درس خوانده گی و سواد شهرت داشتند و او را از کودکی به فرا گرفتن قرآن تشویق کردند و تحصیلات او نیز از همین جا آغاز شد. این نخستین عاملی بود که بر شکل گیری شخصیت مذهبی او تاثیر گذاشت. مغازه پدرش مرکز رفت و آمد معتقدان و پیروان مذاهب و فرقه های گوناگون اسلامی بود. شاید از همین رهگذر، او در نوجوانی با عقاید گوناگون آشنا شده باشد.

چه بسا باید گفت که گذشتگان ما در محاصره کشفیات مادی خود نبوده اند زنده گی را روشن تر می دیدند . نظر های آنان در چند اثر بزرگ جهانی ثبت گردیده ، که یکی آنها شاهنامه است ما خود در زبان دری فارسی حدود بیست اثر درجه اول در شعر و نثر داریم ولی میتوان گفت که هیچ یک از آنها از لحاظ نیروی پیام آوری به پای شهنامه رسید ه نمیتواند در آنها با همه اند یشه های بلندی که است مقداری مطالب نا پاسخ گو به زند گی امروز دیده میشود این مطب زاییده اوضاع و احوال است دورانشان به سر آمده ، و چون اغلب پیچیده در کنایه اند.